Ważne Rozmowy Kierownictwa KSPS i dyrektorów szkół klubowych z Panią Anną Zalewską – Ministrem Edukacji Narodowej

W dniu 26 stycznia 2016 r. w Ministerstwie Edukacji Narodowej odbyło się spotkanie Kierownictwa Krajowego Stowarzyszenia Pomocy Szkole z Panią Minister Anną Zalewską. W składzie delegacji byli : Zofia Grzebisz-Nowicka – Przewodnicząca KSPS; Lucyna Tępczyk – Przewodnicząca Rady Klubu Przodujących Szkół KSPS; Hanna Nagórek – Przewodnicząca Rady Programowej Klubu Szkół Reymontowskich, dyr. SP w Szczutowie; Agnieszka Błażejczyk – Przewodnicząca Komisji Rewizyjnej Łódzkiego Stow. Pomocy Szkole, dyr. SP Nr 34 w Łodzi; Grzegorz Grabowski – dyr. Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Przasnyszu; Janusz Kamiński – dyr. Zespołu Szkół Górniczo-Energetycznych w Koninie i Marian Popławski – dyr. Zespołu Szkół Nr 1 w Wyszkowie.

 

Tematem rozmowy były problemy i propozycje ich rozwiązywania na poziomie szkolnictwa podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. Wiele też uwagi poświęcono rozwojowi szkolnictwa zawodowego, które ze szkodą dla polskiej gospodarki niestety w dużym zakresie zlikwidowano w poprzednich latach.

 

 

Pani Zofia Grzebisz-Nowicka poinformowała Panią Minister o najważniejszych efektach dotychczasowej działalności KSPS i zamierzeniach na najbliższy okres. Podkreśliła kilka realizowanych cyklicznie programów edukacyjno-wychowawczych mających na celu: wszechstronny rozwój uczniów, promowanie i rozwijanie młodych talentów, poszerzanie oferty edukacyjnej i podnoszenie jakości nauczania, uspołecznianie szkoły, kształtowanie właściwych relacji pomiędzy podmiotami : nauczyciel-uczniowie-rodzice, wyrównywanie szans edukacyjnych na wszystkich poziomach edukacji szkolnej, w szczególności dzieciom ze środowisk wiejskich i małych miast.

Przy wsparciu resortu edukacji doświadczenie nasze może być spożytkowane w szerszym, niż dotychczas zakresie.

Przewodnicząca wskazała również na potrzebę dalszego wzmacniania pozycji, budowania autorytetu i stabilności nauczyciela w szkole i w środowisku lokalnym, na doskonalenie systemu edukacji, ale nie burzenie go, stworzenie lepszych warunków do rozwoju szkolnictwa zawodowego, ograniczenie biurokracji we wszystkich placówkach oświatowo-wychowawczych.

Przewodnicząca podkreśliła także ogromy potencjał intelektualny Klubu Przodujących Szkół. Są to setki bardzo ciekawych autorskich programów dydaktyczno-wychowawczych, interesujących innowacyjnych metod i form nowoczesnego kształcenia i dobrego wychowywania dzieci i młodzieży. Szkoły klubowe mają także duże sukcesy we współpracy z placówkami oświaty UE w realizowaniu projektów edukacyjnych dofinansowanych ze środków unijnych, w kształtowaniu postaw prozdrowotnych, proekologicznych, zdrowego stylu życia, w wychowywaniu uczniów w duchu szacunku do osób starszych, wpajaniu wartości rodzinnych i obywatelskich. Dorobek ten powinien być w szerszym zakresie niż dotychczas doceniany i upowszechniany przez MEN, Kuratoria Oświaty i organy prowadzące. Pracuje w tych szkołach wysoko kwalifikowana kadra znakomitych pedagogów i wychowawców. Trzeba ich promować i wspierać, bo leży to w interesie przyszłości Polski.

Przewodnicząca zgłosiła także propozycję zorganizowania wspólnie z MEN Ogólnopolskiej Sesji Pedagogicznej dla dyrektorów szkół zawodowych na tematy dot. rozwoju szkolnictwa zawodowego w Polsce, wypracowania systemowych form współpracy z zakładami, w których mogłyby być odbywane praktyki zawodowe uczniów i dostosowania oferty kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy. Jest już wiele ciekawych doświadczeń w tej dziedzinie w różnych regionach kraju i warto je nie tylko wesprzeć, ale także szerzej upowszechnić. Przewodnicząca przypomniała także, że zrealizowanie wielu ciekawych wniosków zgłoszonych na XIV Ogólnopolskiej Sesji Pedagogicznej nt.”Perspektywy rozwoju szkolnictwa zawodowego w Polsce” w 2008 r. przyczyniło się do zahamowania procesu degradacji szkolnictwa zawodowego, a w wielu regionach kraju do jego rozwoju. Warto więc te wspólne wysiłki kontynuować. Przewodnicząca ponowiła także wniosek o włączenie KSPS do osób, z którymi konsultowane są akty prawne dotyczące edukacji i wychowania dzieci i młodzieży wydawane przez MEN.

Przedłożone przez Przewodniczącą informacje, problemy i propozycje ich rozwiązywania zostały poparte licznymi przykładami przez uczestniczących w spotkaniu dyrektorów szkół klubowych.

Dyrektor Hanna Nagórek skoncentrowała swoją wypowiedź na problemach szkolnictwa podstawowego i współpracy szkół należących do Klubu Szkół Reymontowskich. Zloty tych szkół połączone z warsztatami i konkursem recytatorskim pn. „Mówimy Reymontem” zostały zainicjowane i pierwsze 4-ry zorganizowane przez KSPS. Następne organizowane są przez szkoły przy wsparciu Stowarzyszenia . Jest to bardzo dobra inicjatywa, gdyż umożliwia wymianę doświadczeń i upowszechnianie najciekawszych form i metod w podnoszeniu jakości kształcenia i dobrego wychowania, przyczynia się do integracji dzieci, młodzieży i nauczycieli szkół mających tego samego Patrona.

Realizowanych jest też wspólnie wiele ciekawych projektów edukacyjno-wychowawczych. Pani Dyrektor zaprosiła Panią Minister na tegoroczny Zlot, który odbędzie się w Szkole Podstawowej im. Wł. St. Reymonta w Stróżewie k. Płońska.

Dyrektor Agnieszka Błażejczyk zgłosiła kilka interesujących propozycji m.in. dotyczących zmiany podstawy programowej obowiązującej szkoły podstawowe. Pokazała na przykładzie swojej szkoły, jak powinna wyglądać struktura zajęć szkolnych obowiązkowych i ponadobowiązkowych, co trzeba zmienić, żeby efekty edukacyjne i wychowawcze były jeszcze większe.

Dyrektor Grzegorz Grabowski podkreślił kilka problemów dotyczących kształcenia na poziomie gimnazjalnym. Wyraził ogromny niepokój dyrektorów i nauczycieli gimnazjów spowodowany zapowiedzią MEN o likwidacji gimnazjów. Przez 16 lat mozolnie pracowaliśmy nad przygotowaniem odpowiedniej bazy dydaktycznej i kadr pedagogicznych spełniających wymogi nowoczesnego kształcenia. Teraz, kiedy to osiągnęliśmy okazuje się, że jest zagrożone.

Obawę naszą budzą następujące kwestie:

1. Zmiana struktury systemu oświaty na 8-letnie szkoły podstawowe i 4-letnie licea nie spowoduje zlikwidowania problemów dotyczących nastolatków. Uczniowie przez to nie staną się mniej agresywni czy grzeczniejsi – jak twierdzi powszechna opinia. Zmiana struktury spowoduje dodatkową frustrację zarówno uczniów, jaki i rodziców.
2. Czeka nas kolejna zmiana podstawy programowej – tak mozolnie wprowadzana od kilku lat. Ledwie zdążyliśmy przyzwyczaić się do nowych programów i podręczników, znów powstanie chaos i wprowadzanie nowej podstawy, przygotowania nowych podręczników. Wszystkie szkoły będą zmuszone do wypracowania nowych statutów i wszelkiej dokumentacji wewnątrzszkolnej. Każdy nauczyciel, uczeń i rodzic odczuje brak stabilizacji w oświacie.
3. Do nowego systemu należy dostosować infrastrukturę. Nie wszystkie szkoły podstawowe można przekształcić w 8-klasowe. W wielu nie ma miejsca na dodatkowe dwa roczniki, w wielu brakuje np. klasopracowni chemii, fizyki, biologii. Przeniesienie szkół podstawowych do budynków po gimnazjach również nie zawsze będzie możliwe, m.in. z powodu rejonizacji. Zlikwidowanie gimnazjów spowoduje utratę pracy przez wielu nauczycieli, pracowników administracji czy personelu sprzątającego. W przeciwieństwie do zwolenników reformy uważamy, że nie każdy zwolniony zostanie ponownie zatrudniony. W wyniku znacznej redukcji etatów np. psychologa czy pedagoga utrudniony zostanie dostęp uczniów i rodziców do pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
4. W gimnazjum przez lata budowana była tradycja związana ze świętem patrona czy wszelkich uroczystości patriotycznych z udziałem pocztu sztandarowego. Uczniowie przyzwyczajali się do tej tradycji, nabierali prawidłowych nawyków, kształtować postawy patriotyczne. Wiele szkół podejmowało organizowanie imprez związanych z promocją szkoły i jej patrona nie tylko w szkole, ale i w środowisku lokalnym. Wraz z likwidacją gimnazjów to wszystko zostanie im odebrane, a rozwój – zahamowany.

Gimnazjów zatem nie trzeba likwidować. Polskie szkolnictwo wymaga naprawy, a nie rewolucyjnego chaosu, bałaganu i niepewności wszystkich osób związanych z oświatą. Chcemy, aby rządzący nas wysłuchali, a nie narzucali swój sposób organizacji szkolnictwa. Pozwólcie, aby o sprawach polskiej oświaty decydowali specjaliści z nią związani.

Dyrektorzy Marian Popławski i Janusz Kamiński zaakcentowali w swoich interesujących wypowiedziach najważniejsze problemy szkolnictwa zawodowego. Marian Popławski przedstawił Pani Minister kilka propozycji doskonalących system szkolnictwa zawodowego.

1. W celu zwiększenia zainteresowania absolwentów gimnazjum kształceniem w zasadniczej szkole zawodowej a także powiązania kształcenia zawodowego z pracodawcą, należy:
   • kształcenie w szkole zawodowej zakończyć po półroczu klasy trzeciej.
   • drugie półrocze klasy trzeciej należy przeznaczyć na obowiązkowy, sześciomiesięczny, płatny staż u pracodawcy na podstawie umowy o pracę zawartą z uczniem,
   • nauka w zasadniczej szkole zawodowej trwałaby 3 lata,
   • egzamin, z kwalifikacji przewidzianej dla zawodu, zorganizować po odbytym stażu u pracodawcy.
2. Kształcenie w liceum ogólnokształcącym powinno trwać 4 lata. W organizacji zajęć edukacyjnych należy wprowadzić następujące zmiany:
   • wprowadzić dodatkową godzinę zajęć informatyki w klasie pierwszej,
   • przesunąć zajęcia z przedsiębiorczości z klasy pierwszej do klasy przedostatniej – to sprawi, że będą omawiane z młodzieżą aktualne zagadnienia dotyczące prawa pracy, ubiegania się o prace i zatrudnienia, prowadzenia rozmów z pracodawcami, planowania własnej ścieżki kariery zawodowej lub dalszej nauki (wymagają tego szybkie zmiany w zakresie Kodeksu Pracy, wymagań na rynku pracy)
   • jedną lekcję (z trzech) wychowania fizycznego przeznaczyć na zajęcia rozwijające uzdolnienia lub zainteresowania uczniów – chodzi o zajęcia pozalekcyjne organizowane w szkole: sks, koła zainteresowań, naukę tańca itp.
   • w trakcie zajęć edukacyjnych, w ramach zajęć przedsiębiorczości, zorganizować co najmniej miesięczny staż u pracodawcy, umożliwiający poznanie organizację pracy pracodawcy, przedsiębiorstwa, urzędu, wymagania stawiane kandydatom, itd.
3. Kształcenie w technikum powinno trwać 5 lat. W organizacji zajęć edukacyjnych należy wprowadzić następujące zmiany:
   • wprowadzić dodatkową godzinę zajęć informatyki w klasie pierwszej,
   • przesunąć zajęcia z przedsiębiorczości z klasy pierwszej do klasy przedostatniej – to sprawi, że będą omawiane z młodzieżą aktualne zagadnienia dotyczące prawa pracy, ubiegania się o prace i zatrudnienia, prowadzenia rozmów z pracodawcami, planowania własnej ścieżki kariery zawodowej lub dalszej nauki (wymagają tego szybkie zmiany w zakresie Kodeksu Pracy, wymagań na rynku pracy)
   • jedną lekcję (z trzech) wychowania fizycznego przeznaczyć na zajęcia rozwijające uzdolnienia lub zainteresowania uczniów – chodzi o zajęcia pozalekcyjne organizowane w szkole: sks, koła zainteresowań, naukę tańca itp.
   • w klasie pierwszej nie organizować kształcenia z przedmiotów zawodowych (maja być przedmioty jak w liceum ogólnokształcącym)
   • od klasy drugiej, oprócz zajęć teoretycznych zawodowych, wprowadzić kształcenie zawodowe praktyczne,
   • w trakcie zajęć edukacyjnych ustalić po 4 tygodnie w klasie 3 i 4 praktykę zawodową dla każdego zawodu,
   • egzaminy z kwalifikacji należy zastąpić egzaminem potwierdzającym kwalifikacje zawodowe, zorganizowanym po klasie czwartej – mogą być z kwalifikacji w okresie czerwiec – sierpień.
   • zajęcia w klasie piątej powinny być bardzo zbieżne z zajęciami w klasie czwartej liceum ogólnokształcącego.

Pani Minister Zalewska podziękowała wszystkim za przedstawienie interesującego dorobku Stowarzyszenia i wielu propozycji dot. doskonalenia systemu oświaty. Odniosła się także do wielu poruszonych problemów przez Przewodniczącą KSPS i dyrektorów szkół uczestniczących w spotkaniu. Zapewniła, że nie ma ustawy o likwidacji gimnazjów, więc niepotrzebne są obawy. Jak będzie taki projekt ustawy, to odbędzie się także powszechna nad nim debata. Aktualnie resort przygotowuje diagnozę stanu szkolnictwa w Polsce. Po jej przeanalizowaniu będą podejmowane decyzje. Zwróciła się także z prośbą o przesłanie do resortu na piśmie zgłoszonych na spotkaniu problemów i propozycji systemowych uregulowań prawnych i organizacyjnych.

Przewodnicząca KSPS podziękowała Pani Minister za pożyteczną rozmowę i przekazała skrócona informację o działalności KSPS „30 wybranych (z kilkuset) osiągnięć w liczbach i faktach w okresie 25-letniej działalności KSPS dla dobra polskiej szkoły”. Podkreśliła przy tym, że tylko jedno z zawartych w tym dokumencie zadań pn. „Szkoła ucząca racjonalnego gospodarowania energią” otrzymało dofinansowanie w wyniku konkursu ze środków NFOŚiGW. Pozostałe zostały zrealizowane wysiłkiem społecznym . Jest to ważny argument – podkreśliła Przewodnicząca – aby Krajowe i Regionalne Stowarzyszenia Pomocy Szkole, jak też Klub Przodujących Szkół KSPS traktować po partnersku .